چکیده

خواه ناخواه کار نقش عمده‌ای را در زندگی انسان بازی ‌می‌کند. در طول زندگی بیشتر از هر فعالیت دیگری وقت انسان را به خود صرف می‌کند، یک پایه اقتصادی برای تأمین نیازها، گذران زندگی و کیفیت زندگی افراد را فراهم می‌کند؛ به انسهانها معنا و مفهوم می‌بخشد و افراد خود را بر اساس شغلها و باحرفه‌هایشان معرفی می‌کنند. لذا منطقی به نظر می‌رسد. که هر فعالیتی با چنین اهمیت عمده‌ای موضوع مطالعات گسترده دانشمندان علوم اجتماعی و مدیریت قرار گیرد. بیشتر اشخاص می‌توانند فی‌البداهه احساسات مثبت و منفی خود را نسبت به شغلشان، برداشتها و باورهای متفاوت در مورد آن و یا سختی و مشکلات رفتاری مرتبط با آن را بیان کنند، این نگرشها و برداشتها، عمدتاً در اصطلاح رضایت شغلی خلاصه شده‌اند. سلامت عمومی و رضایت شغلی دو عامل بسیار مهم در هر سازمانی است. توجه به سلامت روانی افراد و رضایت شغلی آنها به عنوان یکی از ارکان پیشرفت جوامع انسانی و عامل حفظ پویایی افراد باید به طور جدی مورد توجه قرار گیرد.

اما اینکه چگونه می‌توان این امر مهم را به مرحله اجرا درآورد و این دو عامل مهم را در حد مطلوب در سازمانها برقرار نمود، کاری بسیار دشوار و وظیفه‌ای است بس خطیر که نیاز به تجربه، امکانات، تدابیر خاص و شاید از همه مهمتر ابزاری علمی و معتبر دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی سلامت عمومی و رضایت شغلی در کارشناسان مرکز بهمن موتور اجرا گردیده است.

جامعه آماری در این پژوهش را کارشناسان مرکز بهمن موتور تشکیل می دهند که جمعاً از ۱۲۱ نفر تشکیل شده اند. این جامعه شامل ۱۰ حوزه کارزی می باشد که عبارتند از : مدیریت، تولید خودرو، توسعه و ساخت،‌تحقیق و توسعه، کنترل کیفیت، منابع انسانی ، امور پشتیبانی ، طرح و برنامه ، امور مالی و مدیریت فروش.

روش کار به این طریق بوده است که ابتدا لیست اسامی کارشناسان مرکز بهمن موتور را جمع آوری کرده و سپس به نسبت کل نمونه تعداد افراد انتخابی در هر حوزه کاری مشخص گردید از طریق نمونه گیری طبقه ای تصادفی از هر حوزه نمونه گیری شد.

به دلیل وجود برخی محدودیتها، حوزه مدیریت فروش از جمع نمونه حذف گردید و در کل تعداد ۸۵ عدد از پرسشنامه های توزیع شده برگردانده شد.

واژه های کلیدی: سلامت عمومی، رضایت شغلی، افسردگی، کنش اجتماعی، اضطراب

مقدمه   ۷

تاریخچه گروه بهمن   ۱۱

بخش دوم:‌ جذب نیروی انسانی   ۱۳

مراحل جذب کارکنان   ۱۳

حوزه‌های مرکز بهمن موتور   ۱۴

شرح وظایف حوزه‌های نام برده   ۱۶

۲- مدیرت تحقیق و توسعه: پیشرفت و تحقیق با تکنولوژی روز   ۱۷

معاونت توسعه و ساخت   ۱۷

مدیریت منابع انسانی   ۱۸

مدیریت پشتیبانی   ۱۸

«گروه بهمن در یک نگاه (با نیم قرن فعالیت)»   ۲۰

ادبیات و پیشینه تحقیق   ۲۱

بخش اول: سلامت روانی   ۲۲

بهداشت روانی از دیدگاه مکاتب مختلف روان‌شناسی   ۲۶

الف) بهداشت روانی از دیدگاه مکتب زیست‌گرایی   ۲۶

ب) بهداشت روانی از دیدگاه مکتب روان‌کاوی   ۲۶

پ)بهداشت روانی از دیدگاه مکتب رفتارگرایی   ۲۷

ت) بهداشت روانی از دیدگاه مکتب انسان‌گرایی   ۲۸

مفهوم انسان سالم از دیدگاه روان‌شناسان   ۲۸

عوامل مؤثر در تأمین سلامت روانی   ۳۲

الف) نقش خانواده در سلامت روانی   ۳۲

ب) نقش مدرسه در سلامت روانی   ۳۴

پ) نقش خود در سلامت روانی   ۳۵

اهداف بهداشت روانی   ۳۶

ابعاد فعالیت‌های بهداشت روانی   ۳۶

اصول بهداشت روانی   ۳۷

عوامل سازندة ‌مقیاس سلامت عمومی   ۳۸

الف) نشانه‌های جسمانی   ۳۹

ب) اضطراب   ۳۹

پ) کنش اجتماعی   ۴۰

ت) افسردگی   ۴۲

پژوهش‌های انجام یافته در رابطه با مقیاس سلامت عمومی   ۴۳

بخش دوم: رضایت شغلی   ۴۷

مؤلفه‌های عاطفی و شناختی رضایت شغلی   ۴۸

تأثیر خلق و خو   ۵۱

نظریه‌های رضایت شغلی   ۵۴

۱- نظریه‌ی کامروائی نیاز   ۵۴

۲- نظریه گروه مرجع   ۵۶

۳- نظریه مک کللند   ۵۷

۴- نظریه‌های مغایرت   ۵۷

۵- نظریه تفاوتهای فردی   ۵۸

۶- نظریه‌های موازنه   ۵۹

۷- نظریة برابری   ۶۰

۸- نظریة سه وجهی آلدرفر   ۶۲

۹- نظریه ارزشی لاک   ۶۳

۱۰- نظریه سلسله مراتب نیازهای مزلو   ۶۵

۱۱- نظریه سیستمها و رضایت شغلی   ۶۶

۱۲-نظریة دو عاملی رضایت شغلی   ۶۷

ویژگی‌‌های رضایت شغلی   ۷۲

الگوهای رضایت شغلی   ۷۳

ابعاد رضایت شغلی   ۷۶

الف- پرداخت   ۷۶

ب- ارتقاء و پیشرفت   ۷۹

ج- سرپرستی   ۸۰

د- همکاران   ۸۲

هـ – ماهیت شغل   ۸۴

۱- تنوع شغل   ۸۵

۲- استاندارد و تخصصی کردن وظایف   ۸۵

۳- کنترل بر روشها و مراحل انجام کار   ۸۶

۴- چالش انگیز بودن شغل   ۸۶

وضوح شغلی   ۸۷

تطابق بین شخصیت و شغل و تأثیر آن بر رضایت شغلی   ۸۸

همبسته‌های خشنودی شغلی: متغیرهای شخصی   ۹۲

الف- سن   ۹۲

ب- سطح تحصیلات،   ۹۳

ج- جنسیت   ۹۴

شاخص و پایمردهای رضایت شغلی و نارضایتی شغلی   ۹۴

رضایت شغلی و عملکرد   ۹۴

۱- تأثیر رضایت شغلی بر عملکرد ضعیف است   ۹۴

الف) حفظ عملکرد قبلی   ۹۴

ب) طریقه سازماندهی کارها   ۹۵

ج) وجود ارتباط غیرمستقیم   ۹۵

۲- رضایت شغلی غیرمستقیم منجر به عملکرد بهتر می‌شود   ۹۶

۳- عملکرد بهتر، منجر به افزایش رضایت شغلی می‌گردد.   ۹۶

۴- بین رضایت شغلی و عملکرد رابطه متقابل وجود دارد.   ۹۷

رضایت شغلی و غیبت   ۹۸

رضایت شغلی و سلامت جسمی و روانی   ۹۸

رضامندی کلی از زندگی   ۱۰۰

تخلف و رفتارهای ضدتولیدی   ۱۰۰

ترک خدمت   ۱۰۱

کارکنان چگونه نارضایتی خود را ابراز می‌کنند؟   ۱۰۲

خروج (ترک خدمت)   ۱۰۳

اعتراض   ۱۰۳

وفاداری (وظیفه شناسی)   ۱۰۳

سهل‌انگاری   ۱۰۳

بخش اول : جامعه آماری و گروه نمونه مورد مطالعه   ۱۰۵

ابزار پژوهش    ۱۰۵

روش نمره گذاری   ۱۰۷

بخش دوم: تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده   ۱۰۸

سن   ۱۰۹

جنسیت   ۱۱۱

سابقه کار   ۱۱۲

تحصیلات   ۱۱۴

الف) رضایت از کار   ۱۱۵

ب) رضایت از سرپرستی   ۱۱۶

ج) رضایت از همکار   ۱۱۷

د) رضایت از ارتقاء    ۱۱۹

هـ) رضایت از پرداخت   ۱۲۰

الف) نشانه های جسمانی ( شکایت جسمی)   ۱۲۱

ب ) اضطراب   ۱۲۲

پ ) کنش اجتماعی   ۱۲۳

ت ) افسردگی   ۱۲۴

مقدمه

به اعتقاد بسیاری از دانشمندان علوم رفتاری،‌ سازمانها وجه انکارناپذیر دنیای نوین امروز را تشکیل می‌دهند، ماهیت جوامع توسط سازمانها شکل گرفته و آنها نیز به نوبه خود به وسیلة دنیای پیرامون و روابط موجود در آن شکل می‌گیرد. گر چه سازمانها به شکلهای مختلف و بر پایه هدفهای گوناگون تأسیس و سازماندهی می‌شود، اما بدون تردید تمامی آنها بر پایة تلاشهای روانی و جسمانی نیروی انسانی که ارکان اصلی آن به حساب می‌آید، اداره و هدایت می‌گردند. از این رو،‌ زندگی افراد در جوامع نوین به شدت تحت نفوذ هستی و رفتار سازمانها قرار دارد، و همین دلیل به تنهایی سعی در شناخت هر چه بیشتر، بهتر و علمی‌تر ماهیت و روابط متقابل آنها و نیروی انسانی را توجیه و ضروری می‌سازد (حیدر علی هومن، ۱۳۸۱)

یکی از هدفهای پیگیر روانشناسی بررسی ماهیت رفتار و روان است. به طور کلی هر موجود زنده‌ای جزء از راه شناخت رفتار و موقعیتهای مختلف شناخته نمی‌شود. چون آدمی مخلوق انگیزه‌ها،‌ کششها و احساس‌های هوشیار و امکانات فطری خویش است و رفتارش هنگامی بهنجار است که موازنه یا تعادلی میان این عوامل برقرار گردد. در واقع تن و روان چنان با هم ارتباط نزدیک دارند که هر دگرگونی در یکی از آنها موجب دگرگونی در دیگری می‌شود. اکثر ناسازگاریهای فکری،‌ عاطفی و اخلاقی بر اثر همین ناراحتیهای روانی ایجاد می‌گردد.

رشد و تعالی یک جامعه در گرو تندرستی افراد آن جامعه است و شناسایی عوامل تعیین کننده و مرتبط با آن در جهت سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی در سطوح خرد و کلان جامعه نقش مهمی ایفا می‌کند. تأمین سلامتی افراد جامعه از دیدگاه سه بعدی جسمی، روانی و اجتماعی از مسائل اساسی هر کشوری محسوب می‌شود.

در این میان به دلیل شیوع بالا و اثرات مخرب بسیار شدید و طولانی اختلالات روانی به خصوص در کشورهای در حال توسعه، لزوم پرداختن به موضوع سلامت روان از اهمیت ویژه برخوردار است. ضرورت توجه به مسائل روانی با پیشرفت و توسعه تکنولوژی و زندگی ماشینی بیشتر نمود پیدا می‌کند.

از طرفی طبیعت زندگی انسان با انواع فشارهای روانی مانند محرومیتها، شکستها، کمبودها، حوادث و فجایع طبیعی و غیرطبیعی آمیخته است اما آنچه سلامت روانی و جسمانی او را در معرض خطر قرار می‌دهد شیوه مقابله با این عوامل است. حال اگر بتوان عواملی را که می‌تواند بر سلامت روانی تأثیرگذار بوده- چه مثبت، چه منفی – مورد شناسایی قرار داد،‌ زمینه‌ها و عوامل مناسب را گسترش داده و عوامل آسیب‌زا را کاهش دهیم، می‌توان امیدوار بود که جامعه‌ای با افرادی کارآمد، سرزنده، پویا و سرشار از امید داشته باشیم.

از سوی دیگر،‌ یکی از عمده‌ترین و شاید جنجال برانگیز‌ترین (ناگی،‌ ۱۹۹۶) مفاهیمی که از یک طرف تلاشهای نظری و بنیادی بسیاری را به خود معطوف ساخته،‌ و از طرف دگر در تمامی سطوح مدیریت و منابع نیروی انسانی سازمانها اهمیت زیادی پیدا کرده،‌ رضایت شغلی است.

این اهمیت از یک سو به دلیل نقشی است که این سازه در پیشرفت و بهبود سازمان و نیز بهداشت و سلامت نیروی کار دارد و از دگر سو، به علت آن است که رضایت شغلی علاوه بر تعاریف و مفهوم پردازیهای متعدد و گاه پیچیده، محل تلاقی و نیز سازه مشترک بسیاری از حوزه‌های علمی مانند آموزش و پرورش،‌ روان‌شناسی، مدیریت،‌ جامعه‌شناسی، اقتصاد و حتی سیاست‌ بوده است. (لاوسون و شن، ۱۹۹۸، به نقل از هومن، ۱۳۸۱).

رضایت شغلی خود تعیین کنده بسیاری از متغیرهای سازمانی است مطالعات متعدد نشان داده است رضایت شغلی از عوامل مهم افزایش بهره‌وری، دلسوزی کارکنان نسبت به سازمان ، تعلق و دلبستگی آنان به محیط کار و افزایش کمیت و کیفیت کار، برقراری روابط خوب و انسانی در محل کار، ایجاد ارتباطات صحیح،‌ بالا بردن روحیه، عشق و علاقه به کار است. تردید نیست که هر سازمان خود یک ارگانیسم منحصر به فرد است و نخستین عامل آن، انسان و توجه به کارکنان است. (هومن، ۱۳۸۱)

سلامت عمومی و رضایت شغلی دو عامل بسیار مهم در هر سازمانی است. توجه به سلامت روانی افراد و رضایت شغلی آنها به عنوان یکی از ارکان پیشرفت جوامع انسانی و عامل حفظ پویایی افراد باید به طور جدی مورد توجه قرار گیرد.

اما اینکه چگونه می‌توان این امر مهم را به مرحله اجرا درآورد و این دو عامل مهم را در حد مطلوب در سازمانها برقرار نمود، کاری بسیار دشوار و وظیفه‌ای است بس خطیر که نیاز به تجربه، امکانات، تدابیر خاص و شاید از همه مهمتر ابزاری علمی و معتبر دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی سلامت عمومی و رضایت شغلی در کارشناسان مرکز بهمن موتور اجرا گردیده است.

تاریخچه گروه بهمن:

گروه بهمن در سال ۱۳۳۱ تحت عنوان شرکت سهامی (ایران خلیج کو) در زمینه نمایندگی امور حمل و نقل دریایی و حق‌العمل کاری نمایندگی تجاری شروع به کار کرد. این شرکت از سال ۱۳۳۸ با اخذ مجوز ساخت از سوی وزارت صنایع معادل اقدام به مونتاژ وانت سه چرخ موسوم به وسپا با ظرفیت ۲۰۰ کیلوگرم نمود و سپس در سال ۱۳۵۰ با افزایش سرمایه‌، موضوع فعالیت شرکت به ساخت و مونتاژ انواع وانتهای مزدا تبدیل شد و وانت مزدا ۱۰۰۰ با ظرفیت ۵۰۰ کیلوگرم به مرحله تولید رسید و نام شرکت به کارخانجات اتومبیل‌سازی مزدا تغییر یافت. بعد از آن در سال ۱۳۶۳ وانت مزدا ۱۶۰۰ نیز به تنوع محصولات شرکت اضافه شد و نام شرکت به ایران وانت تبدیل گردید. به منظور استفاده در جنگ تحمیلی در سالهای ۱۳۶۶-۱۳۶۵ شرکت اقدام به مونتاژ وانت مزدا ۱۸۰۰ نمود از سال ۱۳۶۹ تولید وانت مزدا ۱۰۰۰ از برنامه حذف گردید و شرکت با تمام ظرفیت به تولید وانت مزدا ۱۶۰۰ پرداخت از ابتدای سال ۱۳۷۳ و در پی واگذاری سهام به بخش خصوصی، دگرگونی قابل ملاحظه‌ای در روند فعالیت‌های شرکت به وجود آمد بطوری که موضوع فعالیت شرکت شامل افزایش تولید و بهره‌برداری، طراحی و ساخت خودروی دو کابین و آمبولانس ۱۶۰۰، تولید وانت و آمبولانس با موتور  گردید. در تاریخ ۲۸/۴/۱۳۷۸ و بر اساس مصوبه مجلس عمومی فوق‌العاده صاحبان سهام و با تغییر اساسنامه عطف حیات شرکت به منظور ایجاد ملدینگ گروه بهمن شکل گرفت بدین ترتیب، تغییر موضوع فعالیت و ساختار شرکت استراتژی گسترش در زمینه‌های مختلف از جمله تولید سواری مزدا F323 و GLX323 و تولید انواع شاسی و شالی قابل حرکت،‌ تولید قطعات ریخته‌گری، تولید انواع موتورسیکلت و دوچرخه و انجام فعالیتهای بازرگانی و سرمایه‌گذاری در دستور کار قرار گرفت. در سال ۱۳۷۹ فروش شرکت با نرخ رشد تقریباً ۵۰% که بالاترین نرخ رشد طی سه سال اخیر می‌باشد به ۴۵۶ میلیارد ریال و سود قبل از کسر مالیات با ۶۷% رشد که بالاترین نرخ سود طی ۴ سال اخیر می‌باشد به ۱۸۳ میلیارد ریال افزایش یافت تغییر قابل توجه بود طی سالیان اخیر برآیند استراتژی‌ها و برنامه‌های دقیق نهمین شرکت برتر بورس از لحاظ درجه نقد شوندگی بوده در حالی‌که در سال ۷۸ رتبه ۲۳ را به خود اختصاص داده بود. این امر نشان دهنده استقبال بازار سرمایه از سهام گروه بوده است علاوه بر این سهام گروه در سال ۱۳۷۹ بالغ بر ۶۶% بازدهی نصیب صاحبان خود نموده است و این مسئله در مقایسه با نرخ بازدهی سال ۷۷ و ۷۸ که به ترتیب برابر با ۶/۲۵% و ۱/۵۴% می‌باشد. نشانگر مدیریت بهینه و نتیجه تغییر استراتژی گروه می‌باشد.

شرکت‌های تحت پوشش گروه بهمن عبارتند از: شرکت شاسی‌ساز ایران (۱۰% سهام متعلق به گروه بهمن) شرکت بازرگانی عصر بهمن (۱۰۰% سهام متعلق به گروه بهمن) شرکت بازرگانی عصر بهمن (۱۰۰% سهام متعلق به گروه بهمن) شرکت بازرگانی ریسپکت (%۴۹ سهام متعلق به گروه بهمن) شرکت مزدا یدک (%۱۰۰ متعلق به گروه بهمن) شرکت قند پارس (%۱۲ سهام متعلق به گروه بهمن) شرکت سایپا (%۱۴/۴۳ سهام متعلق به گروه بهمن) ایران دوچرخ (%۵۲ سهام متعلق به گروه بهمن) شرکت سرمایه‌گذاری بهمن (%۳۶ سرمایه متعلق به گروه بهمن). مراکز تحت پوشش گروه بهمن عبارتند از مرکز بهمن موتور مرکز بازرگانی دپارتمان II – آدرس دفتر مرکزی: تهران، میدان فاطمی، خیابان چهلستون، پلاک ۴ و آدرس کارخانه: تهران کیلومتر ۲۱ جاده قدیم کرج می‌باشد، تعداد پرسنل فعلی شرکت حدود ۱۰۰۰ نفر و ارزش اسامی سرمایه آن ۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰/۳۰۰ (سیصد میلیارد ریال) و منقسم با ۰۰۰/۰۰۰/۳۰۰ (سیصد میلیون) سهم هزار ریالی است.

بخش دوم:‌ جذب نیروی انسانی

مراحل جذب کارکنان

  ۱)   معرفی به واحد امور اداری جهت استخدام

  ۲)   بررسی مدارک (تحصیلی، شناسنامه‌ای، سابقه کار و سابقه بیمه و … ) و تشکیل پرونده

  ۳)   معرفی به واحدهای تقاضا کننده نیرو جهت مصاحبه‌های تخصصی

  ۴)   دریافت پاسخ از واحدها در مورد افراد معرفی شده

  ۵)   تکمیل پرونده پزشکی،‌ عدم سوء پیشینه، تأییدیه تحصیلی از واحد آموزش دهنده و ….

  ۶)   صدور کارت کارگزینی برای فرد و تهیه مفاد قرارداد کار و گرفتن امضا از کارکنان استخدام شده

  ۷)   ارسال قرارداد او به مدیریت منابع انسانی برای امضای نهایی

  ۸)   تعیین تاریخ شروع به کر از طرف واحد تقاضا کننده و تأیید نهایی آن

  ۹)   اقدام برای امکانات رفاهی کارکنان (سرویس ایاب و ذهاب دفترچه بیمه، بن غذا، بن … )

۱۰)   وارد شدن نام کارکنان در سیستم کامپیوتری حقوق و دستمزد و اضافه گردیدن به جمع کارکنان.

حوزه‌های مرکز بهمن موتور:

مرکز بهمن موتور شامل حوزه‌های چون:

۱- معاونت تولید خودرو:

۱-   مدیریت خدماتی فنی

۲-   مدیریت مهندسی تولید

۳-   مدیریت تولید

۴-   مدیریت برنامه‌ریزی

۲- معاونت تحقق و توسعه:

۱-   مدیریت محصول

۲-   مدیریت مهندسی صنایع

۳-   ریاست کنترل پروژه

۳-معاونت توسعه و ساخت:

۱-   مدیریت برنامه‌ریزی و بازرگانی

۲-   مدیریت تضمین کیفیت

۳-   مدیریت امور مهندسی

۴- مدیریت منابع انسانی:

۱-   ریاست آموزش

۲-   ریاست اداری

۳-   ریاست امور عمومی

۴-   ریاست ایمنی و بهداشت

۵- مدیریت پشتیبانی:

۱-   ریاست امور قراردادها

۲-   ریاست امور خیریه

۳-   ریاست عمران

۶- مدیریت مالی:

     ۱-ریاست حسابداری صنعتی

  ۲- ریاست مالی

۷- مدیریت کنترل کیفیت:

۱-   ریاست تضمین کیفیت

۲-   ریاست کنترل مواد ورودی

۳-   ریاست کنترل فرآیند وانت

۴-   ریاست کنترل آزمایشگاهها

۸- مدیریت طرح و برنامه:

۱-   ریاست واحد سخت‌افزار و نرم‌افزار

۲-   مدیریت بهبود روش‌ها

۹- مدیریت فروش:

۱-   ریاست امور نمایندگی‌ها

۲-   ریاست مهندسی فروش

شرح وظایف حوزه‌های نام برده:

۱-۱-      حفظ و نگهداری، تعمیرات، دستگاه‌ها و پرس، خطوط ED، وسایل گرمازایی و سرمازایی

ED: (الکترودیپازیشن) فرآیند آسترزایی می‌باشد که از پوسیدگی زود هنگام جلوگیری می‌کند باعث می‌شود که سطح محصول مسطح می‌شود.

۲-۱- مهندسی تولید: ساخت فیکسچر (اسکلتی که فرآیند جوش و نصب قطعات روی یکدیگر را می‌باشد) و نظارت بر چگونگی ساخت قطعات تولیدی داخل، خارج و روند تولید

۳-۱- مدیر تولید: اهم وظایف نظارت و مهندسی بر چگونگی ساخت و قطعات داخلی، مونتاژ که خود دارای بخشهای چون اتاق‌سازی جلو و عقب، قطعه‌سازی فرآیند مونتاژ سواری، مونتاژ وانت تحت نظارت مدیریت تولید (مونتاژ عملیات تکمیلی)

۴-۱- مدیریت برنامه‌ریزی توسعه و ساخت: کارهای برنامه‌ریزی و پیش‌بینی قطعات درخواستی و کلاسه (دسته‌بندی داده‌های خود را با معاونت خود برای قطعه‌سازان خارج از کشور تأمین می‌کند.)

۲- مدیرت تحقیق و توسعه: پیشرفت و تحقیق با تکنولوژی روز

۱-۲- مدیریت محصول: تأمین‌کننده قطعات، بررسی قطعات فلزی و پلیمری (قطعات پلاستیکی)

۲-۲- مهندسی صنایع: تهیه و تنظیم لعات (نقشه سازمانی شرکت) کارسنجی با توجه به واحد کارسنجی که یک قطعه تولیدی از شروع تا خاتمه چه مدتی زمانی را نیاز دارد)

۳-۲- کنترل پروژه: بررسی پروژه‌های در دست اقدام و پیشنهادات شرکت، مثل پروژه ساخت وانت و کابین چه روندی دارد؟ چه هزینه در بر دارد؟‌ چه زمانی نیاز دارد؟

معاونت توسعه و ساخت:

۲-۳- مدیریت تضمین کیفیت: تضمین کننده قطعات خریداری و در حال خرید را برآورد دارد. سرکشی به سازندگان تا روند تولید آنها را با مدیریت خود تضمین کند که این قطعه مورد تأیید می‌باشد یا خیر؟

۳-۳- مدیریت امور مهندسی:‌ تأمین‌ کننده قطعات خودرو با سازندگان، بستن قرارداد با سازندگان.

مدیریت منابع انسانی:

۱-۴- آموزش: تهیه و تنظیم نیازسنجی‌ آموزشی با توجه به تهیه فرم‌ها و ارائه خدمات آموزشی با توجه به عنوان شغلی و تخصصی افراد- برگزاری دوره‌های آموزشی (سمینارها، همایش‌ها به روز بودن اطلاعات افراد و افزایش سواد از سطح کارگری تا مدیریت با توجه به نوع شغل، سابقه و نوع سواد.

۲-۴- ریاست اداری: جذب و به کارگیری نیروهای استخدامی جدید و تهیه حقوق و دستمزد افراد،‌ تعیین میزان حقوق دریافتی با توجه به میزان تحصیلات، عنوان شغلی و تنظیم مرخصی روزانه- ثبت و نگهداری این اطلاعات تشکیل پرونده، ارائه خدمات بیمه‌ای.

۳-۴- امور عمومی: تهیه و برآورد نمودن وسایل رفاهی از قبیل سرویس‌های ایاب و ذهاب، تهیه مواد غذایی، رستوران برای پرسنل و ….

۴-۴- ایمنی و بهداشت: شامل بخش اورژانس که کار فوریت‌های پزشکی، سوانح و آسیب‌دیدگی و غیره را انجام می‌دهد و مددکاری (کار امداد و مددجویی و رسیدگی به امور رفاهی و برآورد نمودن نیازهای افرادی که به واحد ایمنی و بهداشت از لحاظ کمک نقدی و غیرنقدی تا فرزندان، مشکلات خانوادگی و … )

مدیریت پشتیبانی:

۱-۵- ریاست امور قراردادها: کار پیمانکاران و جذب نیروی کار و بستن قراردادها و خرید وسایل و تجهیزات برای شرکت

۲-۵- ریاست امور خیریه: تهیه نمودن وسایل کمک آموزشی، بهداشتی، حفاظتی و … را انجام می‌دهند.

۳-۵- ریاست عمران: نظارت و ساخت کارهای بنایی،‌ تجاری،‌ جدول‌بندی، تیرچه‌سازی، لوله‌کشی و کارهای خدماتی و رفاهی و زیباسازی محوطه و … می‌باشد.

بخش اول: سلامت روانی

در طول قرن بیستم انسان بیشتر از تمام تاریخ دستخوش دگرگونی از نظر شیوه‌های زندگی، روابط اجتماعی  مسائل بهداشتی و پزشکی شده است. تلاش شتابزده برای صنعتی شدن، گسترش سریع شهرنشینی و زندگی ماشینی اثر معکوس بر سلامت انسان گذاشته و مسائل بهداشتی تازه‌ای را به بار آورده است اوضاع اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی نابسامان جهان و بار مشکلات اجتماعی و محیطی واکنش‌های بیمار گونه بسیاری در افراد جوامع به وجود آورده است که خود سبب وخیم‌تر شدن اوضاع و نامساعدتر شدن محیط زیست شده است. خوشبختانه نهضت بهداشت روانی در نیم قرن اخیری افکار غلط و خرافات در مورد بیمارهای روانی را کنار گذاشته و نشان‌داده اگر بیمارهای روانی رامانند سایر بیماریها زود تشخیص داده و درمان کنند. به همان نسبت از مزمن شدن و عوارض آن کاسته خواهد شد. زیرا بیماریهای روانی مانند سایر بیماریها قابل درمان و پیشگیری هستند (میلانی‌فر، ۱۳۷۴).

مفهوم سلامت روانی را به سختی می‌توان در قالبی ساده تعریف کرد. و این تعریف باید با احتیاط انجام شود. نمی توان با رسم یک خط تقسیم‌بندی کرد و گفت ویژگیهایی که در این طرف خط قرار دارند تنها در اختلال روانی یافت می‌شوند و آنهایی که درطرف دیگر قرار دارند متعلق به افراد سالم می‌باشند، و نوع شدید را به عنوان اختلال روانی دانست. همچنان که شادی شناخته شاه است و می‌توان شادی و سازگاری را دلیلی بر سلامت روانی دانست (فرجاد، ۱۳۷۴).

مفهوم سلامت روان‌شناختی و بیماریهای روانی در طول زمان تغییرات و دگرگونیهای زیادی داشته است. از قرن هفتم تا شانزدهم سلامت روان شناختی به صورت پرهیزگاری تعریف می‌شد و روان نژندی نیز نوعی انفعال پذیری شیطانی محسوب می‌شد. پس از قرن شانزدهم سلامت روان شناختی مجدداً به صورت طبیعت گرایانه تعریف شد و هم زمان با رنسانس روان‌پزشکی در اواخر قرن نوزدهم و پدیدار شدن روان نژندی،‌ سلامت روان شناختی نوعاً به صورت فقدان بیماری روانی تعریف گردید (خدا رحیمی، ۱۳۷۴).

واتسون[۱] معتقد است که رفتار عادی نمودار شخصیت انسان سالم است که موجب سازگاری او با محیط و در نتیجه رفع نیازهای اصلی و ضروری او می‌شود. به نظر کارل مننجر[۲] سلامت روانی عبارتست از سازش فرد با جهان اطرافش به حداکثر امکان به طوری که باعث شادی و برداشت مفید و موثر به طور کامل شود. لوینسون[۳] و همکارانش (۱۹۶۲) معتقدند که سلامت روان عبارت است از این که فرد چه احساسی نسبت به خود، دنیای اطراف، محل زندگی، اطرافیان مخصوصاً با توجه به مسئولیتی که در مقابل دیگران دارد، چگونگی سازش وی با درآمد خود و شناخت موقعیت مکانی و زمانی خویشتن است. همچنین ملاک تعدل سلامت روان را استعداد یافتن و ادامه کار، داشتن خانواده، ایجاد محیط خانوادگی خرسند، فرار از مسائلی که با قانون درگیری دارد. لذا بردن از زندگی، و استفاده صحیح از فرصتها می‌دانند (میانی فر، ۱۳۷۴).

انجمن کانادایی بهداشت روانی،‌ بهداشت روانی را به در سه قسمت تعریف کرده است که به شرح زیر است. ۱)نگرشهای مربوط به خود شامل تسلط بر هیجانها،‌ آگاهی بر ضعفهای خود و رضایت از خوشی‌های زندگی است. ۲) قسمت دوم نگرشهای مربوط به دیگران شامل علاقه به دوستی‌های طولانی و صمیمی، احساس تعلق به یک گروه احساس مسئولیت در مقابل محیط انسانی و مادی است.، و ۳) نگرشهای مربوط به زندگی شامل پذیرش مسئولیتها، ذوق و توسعه امکانات و علایق خود، توانایی اخذ تصمیمات شخصی،‌ ذوق خوب کار کردن است (گنجی،‌ ۱۳۷۸).

کاپلان[۴] و سادوک[۵] (۱۹۹۱) سلامت روانی را حالتی از بهزیستی و این احساس که فرد می‌تواند با جامع کنار بیاید و موقعیتهای شخصی و ویژگی های اجتماعی برای او رضایت‌بخش است، عنوان کرده‌اند (کاپلان و سادوک، ۱۹۹۱، نقل از کافی، ۱۳۷۵).

با توجه به آن چه بیان گردید برای سلامت روانی و تندرستی تعاریف گوناگونی ارائه شده است اما جامع‌ترین و پذیرفته‌ترین آن تعریف سازمان بهداشت جهانی (W.H.O) [6] است. این سازمان سلامت روانی را به عنوان یکی از ملاکهای لازم برای سلامت عمومی در نظر گرفته است. بر اساس نظر کارشناسان این سازمان سلامتی عبارت است از «حالت رفاه جسمی، روانی و اجتماعی و نه فقط فقدان بیماری» است (بلدرو فالن، ۱۹۹۵، نق از کافی ۱۳۷۵).

در تعریفی دیگر، کارشناسان این سازمان سلامت فکر و روان را این گونه تعریف کرده‌اند: «قابلیت ارتباط موزون و هماهنگ با دیگران، تغییر و اصلاح محیط فردی و اجتماعی و حل تضادها و تمایلات شخصی به طور منطقی،‌ عادلانه و مناسب» (میانی فر، ۱۳۷۴).

در سالهای اخیر با گنجاندن توانایی داشتن «یک زندگی از نظر اقتصادی و اجتماعی مثمر» این تعریف تقویت شده است.

بنابر تحقیق «انجمن ملی بهداشت روانی» افراد دارای سلامت ذهنی خصوصیات زیر را بروز می‌دهند: ۱) این افراد احساس راحتی می‌کند،‌ آنها از نظر روانی خود را آن‌گونه که هستند می‌پذیرند. از استعدادهای خود بیشترین بهره را می‌برند، دیدگاهی واقع‌گرایانه دارند، اعتماد به نفس دارند و مهمتر از همه، آنها برخوردار از سیستم ارزشی هستند که از تجارب شخصی‌شان سرچشمه می‌گیرد.، ۲) این افراد احساس خوبی نسبت به دیگران دارند و به علایق دیگران توجه می‌کنند و احترام می‌گذارند، ۳) قدرت روبرو شدن با نیازهای زندگی را دارند، احساس مسئولیت می‌کنند و با مشکلات به همان شیوه‌ای که رخ می‌دهند برخورد می‌کنند،‌ محیط خود را تا آنجا که ممکن است شکل می‌دهند و تا آنجا که ضرورت دارد با آن سازگار می‌شوند، از تجارب بنیادین زندگی لذت می‌‌برند، اما هرگز شیفتة خود نمی‌شوند (بنی جمالی و احدی، ۱۳۷۳).

بهداشت روانی از دیدگاه مکاتب مختلف روان‌شناسی

[۱] Watson

[2] Karl Menninger

[3] lrvinson

[4] Caplan

[5] sadok

[6] World Health organization